Salzburger Festspiele

Van vrijdag 19 juli tot en met zaterdag 31 augustus 2024 vinden in Salzburg de jaarlijkse wereldberoemde Salzburger Festspiele plaats. 

Geschiedenis
Festivals zijn altijd belangrijk geweest in Salzburg. Al in de middeleeuwen kende de stad de 'Mysterienspiele' en later, in de barokke tijd, werden vele gekostumeerde bals en feesten gehouden. Door oorlogen en politieke veranderingen kwamen alle bals, feesten en festivals te vervallen. 

De eens zo bruisende en rijke zoutstad heeft met name na de invallen van Napoleon aan het begin van de 19e eeuw grote moeite gehad er weer bovenop te komen. Salzburg herstelde maar heel langzaam van de plunderingen en leed onder het sobere bestaan van die tijd, zonder de feesten en tradities die ze hadden gekend.

Pas in 1877 werden de Festspiele voor het eerst in Salzburg gehouden. De directe aanleiding was de 100e verjaardag van de 'Don Giovanni' van Mozart. Mensen kregen heimwee naar het muziek- en festivalverleden van Salzburg en zagen in deze verjaardag een aanleiding weer iets op te zetten. Het was bovendien belangrijk voor Salzburg om weer geld te gaan verdienen na de armoede die Napoleon had achtergelaten.

Mozart 
De stad zag een mogelijkheid in de beroemdste zoon van de stad: Mozart. De combinatie van het ontstaan van toerisme aan het einde van de 19e eeuw en het Mozart-verleden gaf Salzburg een mogelijkheid de stad economisch nieuw leven in te blazen. Na tientallen jaren geleden te hebben onder de ellende die Napoleon achterliet, leek er weer een lichtpuntje te zijn. Zo ontstond de basis van het huidige toerisme in Salzburg: de Festspiele.

Pas in 1919 is het idee uit 1877 om een jaarlijks festival te organiseren opgepakt en uitgevoerd. Met het optreden van de Wiener Philharmoniker werd het succes meteen gevestigd. Met in de geschiedenis soms een onderbreking van een paar jaar, is het nog steeds het belangrijkste evenement van de stad.

Muziek
Eind juli, begin augustus vinden in Salzburg deze Festspiele plaats. Jarenlang duurden de Festspiele ca. drie weken, nu zien we het festijn al naar de zes weken gaan. Gedurende die weken staat de stad op scherp. Dit geweldige evenement is wereldwijd beroemd bij Mozart-liefhebbers, maar ook bij alle fans van klassieke muziek en drama. De stad ademt in deze weken muziek, nog meer dan het normaal al doet!

Mozart is de hoofdpersoon tijdens de spelen, maar ook werken van Richard Strauss, Verdi, Beethoven en Benjamin Britten kunnen op het programma staan. De beroemde familie von Trapp heeft in 1936 tijdens het festival opgetreden, net als grootheden als de dirigenten Toscanini en Bruno Walter.

Jedermann
Een jaarlijks hoogtepunt is 'Jedermann', die voor de Dom van Salzburg in de buitenlucht wordt opgevoerd. De Dom is een wezenlijk onderdeel van het stuk. Om in de Jedermann te mogen zingen geldt in de Duitssprekende wereld als een absoluut hoogtepunt van een carriëre, het hoogst haalbare.

De Jedermann is wellicht niet het hoogste stukje literair werk, maar al wel 85 jaar lang een heel groot succes op de Salzburger Festspiele. Met de Dom op de achtergrond en de kleurige kostuums doet het een beetje denken aan de gemaskerde bals en de barokke feesten waar Salzburg vroeger om bekend stond en waar het lange tijd zo'n heimwee naar heeft gehad.

De Festspiele worden nog ieder jaar geopend met deze Jedermann. Deze is meestal als eerste uitverkocht, wat de populariteit aangeeft. Herbert van Karajan heeft tot zijn dood een belangrijke rol bij de Festspiele gespeeld. Hij heeft ervoor gezorgd dat drama op de achtergrond verdween en dat muziek en opera op de voorgrond kwamen.

Na zijn dood werd de Belg Gerard Mortier art director. Hij wist zijn werknemers voor zich te winnen, maar de gevestigde Mozartliefhebbers, de kopers van de dure kaarten, lieten het afweten. Sinds een paar jaar is nu Peter Ruzickaart director.

Tickets
Kaarten voor concerten of opera's moeten vaak lang tevoren worden besteld en zijn niet goedkoop. Ook dit jaar loopt de verkoop voor op vorig jaar, wat aangeeft dat het Festival een levendig, druk bezocht en geliefd evenement in de stad Salzburg is. In 2014 vinden de Salzburger Festpiele plaats van 18 juli tot en met 31 augustus. Het programma is nog uitgebreider en langer dan voorgaande jaren.

In 1926 werden de bisschoppelijke stallen omgebouwd tot theaters voor de Festspiele. We kennen de kleine en de grote Festspielhauser. In de zomermaanden kun je rondleidingen door deze theaters bijwonen, wat zeker aan te raden is. Je krijgt een kijkje in de coulissen van het grote Festspielhaus en mag bovendien de beroemde Felsenreitschule bekijken. Dit is het buitentheater met de "vensters" in de donkere rotswand, bekend uit de film The Sound of Music. Hier trad de familie von Trapp in de film op, vlak voor ze Oostenrijk zou verlaten.

Zomer
De stad Salzburg draait in de zomermaanden om de Festspiele. Voor het evenement begint is er veel bedrijvigheid in de stad. Alles wordt schoongemaakt en opgelapt, tribunes worden geplaatst voor de soms gratis bij te wonen buitenvoorstellingen en gebouwen worden klaargemaakt om het grote publiek te ontvangen. Sinds een paar jaar kennen we ook de Salzburger Osterfestpiele, die worden gehouden op initiatief van Herbert von Karajan. Ze worden verzorgd door een andere organisatie dan de organisatie van de zomerse Festspiele.

Natuurlijk kun je ook in de zomer genieten van Salzburg zonder aan de Festspiele deel te nemen. De witte Hohensalzburg tegen een strakblauwe lucht, de Mirabellgarten met de uitbundige bloemenpracht en de Getreidegasse met de heerlijke schaduw geven juist in de zomermaanden een enorm vakantiegevoel!

Meer informatie vind je op de website van de Salzburger Festspiele.     

 

Reageer op dit artikel

Mail de redactie

Deel dit artikel!