Getreidegasse, beroemde winkelstraat in Salzburg
De bekendste, mooiste, drukste, duurste en meest beroemde straat van Salzburg is de Getreidegasse, voor veel mensen dé winkelstraat van de stad.
Hoe voor de hand liggend ook, Getreide komt in dit geval niet van graan. Het slaat op "trabig", wat snel en roerig betekent. Daarmee past de naam erg goed bij deze toeristische hoofdverkeersader van de stad Salzburg. De Getreidegasse is een smalle, langgerekte hoofdstraat uit het middeleeuwse burgerlijke Salzburg. Aan beide zijden wordt ze omgeven door hoge, statige huizen.
Wat meteen opvalt zijn de tientallen kunstige uithangborden. Zon komt bijna niet in de straat voor, in de zomer is het er heerlijk koel. Lange tijd was de Getreidegasse een verlengstuk van de Judengasse en daarmee de enige doorgaande straat van de stad. Tegenwoordig behoort het tot één van de belangrijkste winkelstraten van Salzburg en wordt het door talloze toeristen druk bezocht.
De rijk versierde uithangborden zijn kunstwerkjes op zich, verzorgde voorgevels en kunstzinnige portalen vormden de achtergrond van het bruisende zakenleven in deze straat. De huizen, enkele uit de 13e tot 16e eeuw, zijn doorgangshuizen (Durchhäuser). Ze hebben grotendeels zeer lieftallig versierde binnenhoven en doorgangen naar de Universitätsplazt en de Salzach.
In de binnenruimtes zie je prachtige arcades, galerijen, leuke winkeltjes en sierlijke trappen. Er is met veel marmer van de Untersberg gewerkt. De binnenplaatsen zijn meer versierd dan de voorgevels van de huizen, terwijl dit toch barokke, met in kern gothische voorgevels zijn. Deze gevels worden aan de bovenkant afgesloten door rechte, horizontale lijsten.
Noemenswaardig zijn de doorkijkjes van nr. 3, 9, 21 en 25. Ook de nrs. 7, 9, 22, 29, 33 en 34/36 zijn Durchhäuser (met doorkijkjes, hofjes en passages). Duur, maar aan te raden zijn de koffiehuizen Schatz en Petrik op resp. nr. 3 en 23.
Het oudste huis vind je op nr. 21. Het stamt uit 1258 en is in tegenstelling tot wat veel reisgidsen vertellen, echt het oudste huis van de straat. Het Schatz Durchhaus op nr. 3 is dus niet het oudste huis. Het doet met het bouwjaar 1363 echter niet veel onder voor nr. 21 uit 1258.
Het 'jongere' Schatz Durchhaus stamt dus uit 1363 en dankt zijn naam aan de traditionele Konditorei Schatz. Dit huis bezit twee hofjes. De gedenksteen bij dit huis verwijst naar August Bebel, één van de oprichters van de sociaal-democratische arbeiderspartij. Hij was hier, op nr. 3 ambachtshulp. Op nr. 5 vinden we het Zezihuis. het is versierd met een sierlijk rococoportaal uit 1766.
Op nr. 37 vind je het luxe en dure, maar prachtige hotel Goldene Hirsch. Tijdens de Festspiele vind je hier de jetset verzameld, zeker een kijkje waard. Op nr. 9 werd op 27 januari 1756 Wolfgang Amadeus Mozart geboren. Mozart's vader Leopold was aartsbisschoppelijk hofkapelmeester en had de woning op de derde etage gehuurd.
In verschillende huizen zien we gedenkstenen terug. Bij het Rathaus zien we een gedenksteen voor Heinrich Ignaz Franz Bibers. Het zegt je waarschijnlijk weinig, maar het is een componist en hofkapelmeester die hier is geboren en gestorven. Hij leefde van 1644 tot 1704. We dalen diep in de geschiedenis van Salzburg, als we ook nog eens kijken naar de gedenksteen op het hoekhuis van de Getreidegasse/Hagenauerplatz 1. Deze gedenksteen herinnert aan de dirigent, organist en componist Sigismund von Neukomm.
Aan de oostkant eindigt de Getreidegasse bij het 18e eeuwse Rathaus, wat een relatief sober gebouw is. Het weerspiegelt de burgerlijke machteloosheid tegenover het heersende rijke bisdom. Aan de westkant eindigt de Getreidengasse bij de Pferdeschwemme en de Mönchbergaufzug, waarmee je met een trap of lift boven op de rots kunt komen.
Winkels
De winkels die we in de Getreidegasse vinden zijn zeer uiteenlopend. De kledingzaken verkopen voornamelijk dure, maar prachtige Tracht-kleding. Niet de ordinaire Dirndl met diep uitgesneden decolleté, maar de chique Dirndl met prachtige vesten, blouses, sieraden, schoenen en alles wat nodig is om er als een echte Salzburger of Salzburgse uit te zien. Alles ademt klasse en stijl, de prijzen zijn hier ook zeer zeker naar.
Naast kledingzaken vind je speelgoedwinkels, bakkerijen, souvenirwinkels, McDonald's (met een prachtig uithangbord) en winkels van ketens die we in Nederland ook hebben. De Getreidegasse is fascinerend om te zien, een bezoek meer dan waard.